पदार्थान्वयभाषाः - मानवशक्तिं दृष्ट्वेतरे सर्वे पदार्थाः स्पर्धन्त इत्यनया शिक्षते। यथा−मे=मम मनुष्यस्येन्द्रियादीनाम्। अभिपित्वे=प्राप्तौ। इमे। वृक्षाः+चित्=वृक्षा अपि। वक्ष्यमाणप्रकारेण। अरारणुः=अशब्दयन्=शब्दायन्ते। कथमिति तदाह−इमे मनुष्याः। मेहना=मेहनीयां प्रशस्याम्। गाम्=इन्द्रियम्। भजन्त=असेवन्त=प्राप्तवन्तः। तथा। मेहना=प्रशस्यम्। अश्वं मनोरूपम्। भजन्त। यद्वा। मेहनेति− मे+इह+नेति−पदत्रयात्मकं पदम्। मे=मम। इह देहे। यद्धनमिन्द्रियादिस्वरूपम्। नास्ति। तद् गवादिकं धनम्। इमे मनुष्या लभन्त इति वृक्षादयः सर्वे कथयन्तीति मन्ये। आलङ्कारिकमिदं वर्णनम् ॥२१॥

पदार्थान्वयभाषाः - (मे, अभिपित्वे) मया द्रव्ये प्राप्ते (गाम्, भजन्त, मेहना) मंहनीयं गोधनमलभन्त (अश्वम्, भजन्त, मेहना) मंहनीयमश्वधनमलभन्त इति (वृक्षाः, चित्) वृक्षा अपि (अरारणुः) अशब्दायन्त ॥२१॥ इति चतुर्थं सूक्तं त्रयस्त्रिंशो वर्गश्च समाप्तः ॥